Хамбын наадам арбан табадахияа болобо

Ивалгын дасанда болодог “Эхэ хэлэн – манай баялиг” заншалта урилдаан  декабриин 23-24-дэ арбан табадахияа болобо.  53 һургуулиин һурагшад һайн бэлэдхэлтэй ерээд,  урилдаанда илалта туйлаха эрмэлзэлтэйнүүд байгаа. Наадамай нээлтэ дээрэ Ивалгын аймагай гулваа Виктор Очиров, Зэдын аймагай гулваа Валерий Цыренов гэгшэд үхибүүдые амаршалаад, тэдээндэ амжалта хүсэбэ. Хяагтын аймагай гулваа  Александр Буянтуев нютагайнгаа үхибүүдтэй уулзажа, хөөрэлдэжэ,  зоригжуулан байхыень харахада, баярламаар байгаа бэлэй.

Энэ удаа “Абсолют” гэһэн хамжаануудай бүлгэм энэ наадамай эбээн тэдхэгшэ байгаа.

-Буддын шажанай заншалта сангха буряад хэлээ хүгжөөн һэргээхэ хэрэгтэ ехэхэн хубита оруулна. Манай хамжаануудай бүлгэм гурбадахияа энэ хэмжээ ябуулгада  хабаадажа байнабди. Буряад хэлээ аршалан үлдээхэ хэрэгтэ хододоо хам оролсожо, туһалжа байхабди,- гэжэ  «Абсолют» гэһэн хамжаануудай бүлгэмэй захиралай хүтэлбэрилэгшын орлогшо Жаргал Элбенов найдуулба.

-Буряад хүбүүд, басагад, таанад Этигэлэй хамбын һургаал сэдьхэлдээ шэнгээгээд, ухаандаа тогтоогоод, өөртөө хэрэгтэй һургаал заабари хадуужа абаад, хожомоо өөһэдөө аба эжы болоходоо, үхибүүдтээ хэлэхэ үгэтэй байха  ёһотойт, -гэжэ Дамба Аюшеев хамба лама хэлэбэ.
Үхибүүд үрөөнүүдээр тараад, урилдаан эхилшэбэ.
“Уран баримал” урилдаанай  дүримөөр ерэхэ жэлэй һүлдэ тахяа урлан дархалха гэһэн гэрэй даабари байгаа.  Эгээ эрхим хүдэлмэринүүдые сувенир болгон шудхаха арга олдохо. Урилдаанай үедэ хэхэ даабари багша үгэнэ. Хүбүүд басагад  яһала оролдосотойгоор тахяагай дүрсэ  дархална. Зарим ажалнууд уранаар хээтэй гэжэ харахада элихэн байгаа һэн.

Басагад “Уран гартан” урилдаанда арга шадабарияа харуулба.
Гэртээ хониной гурбан арһа элдэхэ даабари үгтэһэн байгаа.
Урилдаанай энэ шатада багшын хүтэлбэри доро элдэһэн арһаараа шэнэ урлал бүтээхэ ёһотой байгаа.  Минии харахада, арһаар бүтээл оёжо байһан басагад дуратайханаар энэ урилдаанда хабаадана. Багша Баярма Митупова аятайханаар басагадта заажа үгэнэ. Арһаа яагаад  тааруулхаб, хэбээ яагаад табяад хайшалбал зохид байхаб гэхэ  мэтэ нарин асуудалнуудта харюу үгэнэ.
-Басагад багаһаа эсхэжэ, оёжо һурахадаа,  оёдолой дүршэл абахадань өөһэдтэнь һайн байха. Багадаа Һураһан юумэн, абаһан дүй дүршэл тэдэнэй ажабайдалдань хэрэгтэй байха ха юм. Багадаа абаһан һургаал мартагдахагүйгөөр  хадуугдадаг гэжэ һананаб,-гээд Баярма Митупова хөөрэнэ.

Баян Булагһаа Тайшихина Кристина, Тохойһоо Балтуева Долгорма, Мүрөөшэһөө  Цыренова Арюна, Селендүүмэһээ Шишмарева Марина, Хэжэнгэһээ Дондокова  Баирма, Юрөөһөө Сунграпова Сарюна, Улаан-Үдын 29-дэхи гимназиин һурагша Чойдонова Алина гэгшэд оёдолдо  амжалтатай һуража байна. Хэжэ байһан бүтээлнүүдынь захата боложо байна. Тэдээндэ багша туһална, гэртэнь эжынэр, абгайнар туһалалсаа ааб  даа.

Этигэлэй Хамбын һургаалнуудые сээжээр хөөрэхэ даабари хатуухан байба. Тиигэбэшье үхибүүд ехэ оролдоо, заримашуулынь хореод һургаалнуудые мэдэнэ. Би ехэ һонирхожо шагнааб. Үхибүүд удхыень ойлгоод, бидэндэ ойлгуулхын, дамжуулхын  тулада тон зохидхоноор, аажамханаар, аятайханаар  хөөрэхэдэнь ямар баярламаар  гээшэб! Хаража, соносожо байхада нюдэндэ урин, шэхэндэ шэмэг лэ!
Урилдаанай дүримүүд, асуудалнууд, даабаринууд “Эхэ хэлэн-манай баялиг” хуудаһан дээрэ Интернет  соо толилогдоно. Ямар номуудые хэрэглэжэ урилдаанда бэлдэхэб гэжэ сайт дээрэ харюу хуу бэшээтэй.
Үхибүүдэй хүсэл эрмэлзэл, урилдаанда хабаадаха жүдхэл, бүхы юумэ мэдэдэг, шададаг болохомни  гэһэн сэдьхэл заажа ябаһан багшаһаа дулдыдадаг.  Эрхүү можын  Оһын аймагай Үбэсын дунда һургуулиин үхибүүд Васильев Женя, Хамгушкеев Слава, Хамгушкеева Ксюша, Хамгушкеева Эржена, Трубачеева Настя, Гергенова Марина гэгшэд Серафима Балданова багшаяа дагаад  мүнөө урилдаанда хабаадаба. Хамба-лама Дамба Аюшеев Наадамай урда тээ Серафима багшые хараhаар «О, Yбэсынхид ерээ» гээд баярлан хэлэнэ.  Женя Васильев “Оньһон үгэ оносотой” мүрысөөндэ түрүү һуури эзэлээ. Шагналаа абажа байхадаа Женя ямар жаргалтай байгааб даа! Үхибүүе урмашуулха, амжалта туйлахадань туһалалсаха, илахадань баярлаха   - Багшын жаргал баяр хоёр ха юм даа. Иимэ багшанарай ажаллажа байһан сагта буряад хэлэмнай  мүхэхэгүй!

Серафима Балданова – Yбэсэ нютагта бэри боложо ерэhэн, Хэжэнгын галзууд угай басаган юм. Сандак, Доржима хоёр үхибүүдээ нүхэртэеэ үндылгэн дэгжээжэ байна. Хадам эжы абань бэридээ ажалдань туһалалсадаг, ажалыень дэмжэдэг юм. Үбэсэ нютагта намар ябахадаа, гэртэнь ошожо, аба эжытэйнь, Африкан нүхэртэйнь  танилсаа һэмби. Газаа зосоогүй яб-саб, ажалша бүхэриг  бүдүүн хотон Үбэсэдэ байдаг юм. Серафима Балданова Үбэсын дунда hургуулиин дэргэдэ Оhын хуугэдэй уран бутээлэй байшанай "Сэдьхэл" дугыланай багшаар  ажалладаг юм.  Таня Балдаева, Коля  Хамгушкеев гэгшэд урда тээхи наадамуудта буряад хэлээ һайн мэдэдэгээрээ олоной магтаалда хүртэһэн байха.Серафима багшын шабинар “Хүхюу буряад”, «Эдир Будамшуу»,  «Эхэ хэлэн-манай баялиг» урилдаануудта эдэбхитэй хабаададаг, түрүү һууринуудые нэгэтэ бэшэ эзэлһэн юм.

ХХУ «Эхэ хэлэн – манай баялиг» нааданай дүнгүүд согсологдожо, Буряадай үндэһэтэнэй нэгэдэхи лицей-интернадай һурагшад түрүүлбэ. Хоёрдохи һуурида – Харланайхид, Ноёхон нютагайхид  гурбадахи һуурида гараба.

“Эхэ хэлэн – манай баялиг” удаадахи наадам 2017 оной февралиин 17-18-да болохо.

Автор: